Een stapeltje enge boeken (of: boeken over angst)

Heel typisch ben ik bang om over angst te schrijven. En daarom maak ik van de titel maar een ongemakkelijk grapje. Enge boeken, ook wel: boeken over angst. En aangezien angst en ik helaas geen onbekenden zijn, en er nogal veel goede boeken over angst uitkwamen het afgelopen jaar, ging ik los met lezen. En ik zou geen blogger zijn als ik jullie er niet over zou vertellen! Dus kennen jij en angst elkaar ook? Of ken je iemand die last heeft van angst / paniek en wil je er graag meer over leren? Lees dan hier meer..

Angst.

Angst is een veel besproken, bezongen en verfilmd onderwerp. Het is super nuttig (evolutionair gezien) en super onhandig tegelijk (in de huidige tijd waarin we geen leeuwen meer hoeven te verjagen). En aangezien 1 op de 5 mensen in Nederland last hebben van hun angst, lijkt het me dat best wel veel van jullie lezers hier ook mee kampen. Waarom we er nooit over praten? Voor mijn gevoel is dat omdat het een taboe onderwerp, alsof angstige mensen zwak zijn. Maar eigenlijk is angst dus super evolutionair ingeprogrammeerd en zijn we allemaal angstig. Angst is dus een overlevingsstrategie. Moeten we angstige mensen dan niet als superhero’s bestempelen?

Enfin. Even nuanceren. Ja, angst als je tegenover een beer staat, is goed. Dan heb je de meeste overlevingskans, want dan neemt een oerinstinct het over. Maar vandaag de dag zijn we onrustig, paniekerig en angstig om dingen die niet (meer) levensbedreigend zijn. En dan kun je er last van hebben. Chronische stresslevels zijn heel ongezond, voor je slaap, voor je immuunsysteem, enzovoort. Vandaag ga ik het dus over angst hebben, maar niet in een heel lang betoog. Ik wil namelijk vier boeken tippen over angst en paniek waar ik de afgelopen tijd veel van geleerd / genoten heb. En daar kunnen jullie dan die betogen lezen 😉

Waarom ik boeken las over angst

Voordat ik mijn tips geef, nog even terug naar mij. Want ik las niet al deze boeken over angst omdat ik als wetenschapper interesse kreeg in een onderwerp. Nee, angst / paniek en ik zijn geen onbekenden. Ik denk dat ik mijn eerste paniek aanval kreeg tijdens een vakantie in Maleisie in 2014, waar ik ging snorkelen. Tijdens het zwemmen, kreeg ik het ineens Spaans benauwd, ging super snel ademen (hyperventileren) en ik kon niet meer goed zwemmen. Ik raakte in paniek en uiteindelijk tilde een vriendin me richting het strand. Ik had een paniekaanval in het water, vet onhandig kan ik je vertellen. Maar ik was niet erg onder de indruk, ik vergat het hele voorval snel en het duurde een flink aantal jaar voordat de volgende zich aandiende.

5 jaar later…

Het was 2019, ik was in Melbourne en had een rustige periode op werk. Eerlijk gezegd verveelde ik me te pletter. En ik weet inmiddels dat ernstige verveling bij mij omslaat in piekeren. Ik heb dan zoveel tijd om na te denken over allerlei nutteloze dingen. Uiteindelijk uitte zich dit in een lange paniekaanval, maar niet een zelfde als toen in het water. Ik ging niet hyperventileren, nee, ik merkte het dit keer heel anders: ik werd helemaal numb. Ook dat was spannend, want ik had destijds -doordat ik geen idee had wat er aan de hand was- het idee opgevat dat ik iets aan mijn zenuwen had (jep, hypochondertje hier haha). En eenmaal bij de huisarts vertelde ze me dat ze een paniekaanval vermoedde. Goh. Eigenlijk heel logisch. Als je weer rustig bent en er met je verstand over na gaat denken 😉

Lang verhaal kort, na deze laatste paniekaanval werd ik bang voor de volgende paniekaanval. Dat is een vicieuze cirkel die je snel moet doorbreken om er geen paniekstoornis van te krijgen. Ik kreeg via werk een mental health coach en leerde mediteren. Ik schreef erover, het was mijn eerste stiekeme openbaring op mijn blog over angst, maar verder dan dat durfde ik niet te gaan. Pas een aantal maanden geleden raakte ik geïnspireerd door medeblogster Stella. Zij schreef zó openhartig over angst dat ik besloot mijn angst (ha!) te overwinnen en jullie mijn ervaring te delen. In de vorm van wellicht een ‘oppervlakkige’ boeken over angst blog, maar jullie doen het er maar mee 🙂 Komtie:

Een steekje los – Iris ter Haar

Iris volg ik al jaren. Haar blog ikbenirisniet bevat veel recepten die hier thuis de revue (of de pan) zijn gepasseerd en langzaam openbaarde zij online ook haar kennismaking met het paniekmonster. Afgelopen jaar resulteerde dat in het boek ‘een steekje los’, waarin Iris haar kennis en ervaring deelt op het gebied van paniek en het hebben van een paniekstoornis. Hoe dit bij haar vorm kreeg en wat ze deed om er mee te leren omgaan. Welke therapieën ze volgde en welke therapieën er allemaal mogelijk zijn. Als afgestudeerd psycholoog deelt zij veel nuttige theorie, maar ook hele persoonlijke verhalen. Daarnaast is ze ontzettend grappig, ik heb meerdere malen hardop gelachen. Mocht je zelf last hebben van paniek of iemand kennen die hier last van heeft, is dit echt een aanrader. Het leest super snel weg en bevat ook nog een hoofdstuk van haar vriend; hoe dit voor hem is.

Het boek kost 19,99 en is te koop op Bol, maar je kunt natuurlijk ook je lokale boekhandel sponsoren 🙂 Of bestel hem op Iris haar webshop en ontvang een gesigneerd exemplaar!

De Bange Mens – Daan Heerma van Voss

Daan Heerma van Voss is een journalist, en dat uit zich in dit boek tot een journalistiek avontuur naar de oorsprong (en oplossing) van angst. Daan kampt zelf met angsten, is hiervoor in therapie, maar is geen journalist als hij er niet meer over wil weten. In dit boek leer je over de huidige (angst)cultuur, hoe onze tijdsgeest het extra aanzwengelt, maar ook wat de geschiedenis is van angst. Hoe werd er vroeger mee omgegaan; en helpt het eigenlijk wel om iedereen een angst label te geven of werkt dit averechts? En werken pillen tegen angst eigenlijk wel en zo ja, voor wie? Hij combineert interessante theorieën en invalshoeken met persoonlijke verhalen en koppelt het allemaal terug naar zijn eigen leven. Ik was bang dat dit een heel theoretisch boek zou zijn, maar het las echt als een detective; alsof je samen met hem op zoek gaat naar verhalen en uitleg.

De mooiste take home message van dit boek vond ik wel dat eigenlijk alle creatieve mensen, schilders, schrijvers, te kampen hadden/hebben met iets van angst. Dat angst en kunst bijna hand in hand samen gaan, en dat er ook iets heel erg moois uit kan komen.

Je kunt het boek hier bestellen of natuurlijk in je lokale boekhandel.

Notes on a nervous planet – Matt Haig (of: Planeet Paranoia)

De Engelse titel vind ik echt veel meer recht doen aan dit boek. Planeet Paranoia is namelijk een verzamelijk gedachten (notes) over onze huidige status van chronische nervositeit. Matt Haig kende ik van ‘Middernachtsbibliotheek’ (een fictie boek wat afgelopen jaar uit kwam), maar ik ontdekte dat hij eigenlijk meer zelfhulpboekenschrijver is. Wat een woord, lekker voor galgje. Matt kampt zelf met paniek klachten en gaat op zoek naar alles wat hiermee te maken kan hebben. Waarom hebben we in de huidige tijd meer last van paniek dan vroeger? Is dat wel zo? En hoe kunnen we hier mee omgaan?

Het is een beetje een fladderig boek, want het zijn echt gedachten die hij op papier heeft geklad, dus het leest niet super makkelijk weg. Anderzijds ook weer wel, want de hoofdstukken zijn kort en je kunt er elke dag 1 of 2 lezen als je wil.

Calm the F down – Sarah Knight

Eerder las ik al eens ’the life changing magic of not giving an F’ van dezelfde auteur. Een humoristisch boek over verwachtingen van anderen en jezelf. In dezelfde humoristische stijl schreef anti-goeroe Sarah Knight ook een boek over anxiety. De ondertitel is dan ook “how to control what you can and accept what you can’t so you can stop freaking out and get on with your life”. Dat klinkt natuurlijk makkelijker dan het is, en ik was een beetje bang voor de goede raad ‘verman je gewoon’, wat je juist niet tegen iemand met paniek moet zeggen. Maar het boek is zo luchtig geschreven dat het wellicht geen wonderen verricht, het maakt de boel wel even een stukje minder zwaar.

Hoe gaat het nu met mij?

Lief dat je het vraagt. Paniek en paniekaanvallen zijn helaas niet iets wat je weg yoga’t of mediteert, alhoewel dat natuurlijk wel helpt. Rust, reinheid, regelmaat en geen verveling is key; maar je moet ook wel leven he. Ik leer ermee leven, laat ik het zo zeggen. Het komt en het gaat. Soms gaat het beter, en soms niet! En als dat laatste, dan helpt praten met een professional. En gelukkig heb ik een enorm geduldige bf en lieve vrienden & familie. Want zodra je het angstmonster (om Iris te quoten) bij zijn/haar naam noemt tegenover de mensen om je heen, wordt het monster meteen een stuk kleiner.

Tot slot wordt mijn nieuwe houvast de boodschap uit het boek van Daan: dat er uit angst ook hele mooie dingen voortkomen. Dat vind ik echt zo’n mooie invalshoek! Dus tóch een beetje de angstigen als superhero’s 🙂

Heb jij wel eens angst, paniek of een paniekaanval gehad? Hoe ga jij hiermee om?

Kamp je met angstaanvallen, paniek of zelfs depressieve klachten? Praat er dan eens over met je huisarts. Ook als je denkt dat het wel mee valt. Het is goed om te delen en samen kun je kijken of je meer hulp nodig hebt en hoe dan. Ik ben geen psycholoog, ik deel alleen mijn eigen ervaringen.